Αναβίωση του εθίμου ” Όξω Ψύλλοι Ποντικοί” στο Δάρα Αρκαδίας
Την Κυριακή 6 Μαρτίου 2016 & ώρα 11:00 αναβιώνει στο Δάρα το αγερμικό έθιμο
” Όξω Ψύλλοι Ποντικοί”. Καλούμε όλους τους φίλους και επισκέπτες να παρακολουθήσουν τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο οι Δαραίοι υποδέχονται την Άνοιξη. Aκολουθεί γλέντι στη πλατεία του χωριού με παραδοσιακά εδέσματα, χορούς,τραγούδια και τσουκαλόκαφτο.
“Το συγκεκριμένο έθιμο θέλει τον κόσμο να συγκεντρώνεται στην πλατεία του χωριού, κρατώντας στα χέρια τους κουδούνια, τσοκάνια και τροκάνια με λαιμαργιές και ξεκινώντας από ‘κει με τα παιδιά στην κορυφή της πομπής, γυρίζει στους δρόμους και στα σοκκάκια του χωριού χτυπώντας τα κουδούνια και τα τροκάνια, σταματώντας ανά δύο-τρία σπίτια, και απαγγέλλοντας με ρυθμικό σκοπό την εξής μαγική επωδή:
Έξω, ψύλλοι, ποντικοί,
μέσα, Μάρτης και χαρά,
κόψαν του Φλεβάρη την ουρά.
Τα παιδιά περιφέρoνται στο χωριό και εξορκίζοντας τα κακά που επιβουλεύονταν τα σπίτια και την παραγωγή τους καταλήγουν στην κάτω βρύση, στην έξοδο του χωριού, απ’ όπου έδιωχναν συμβολικά και πρακτικά όλα τα επιβλαβή στοιχεία που απειλούν τον κατοικημένο χώρο τους. Για τις “υπηρεσίες” της κάθαρσης του χωριού, οι συμμετέχοντες δεν λάμβαναν κάποιαν αμοιβή.
Όπως και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, στο Δάρα τα παιδιά έδεναν – και δένουν – κόκκινη κλωστή στο χέρι τους, ως προφύλαξη από τον επικίνδυνο Μαρτιάτικο ήλιο. Την κόκκινη αυτή κλωστή, όταν έφτανε η ώρα, την κρεμούν στη σούβλα όπου ψήνεται ο λαμπριάτης, το αρνί του Πάσχα. Αυτή η κλωστή δένεται στον καρπό των συμμετεχόντων στο έθιμο μετά το τέλος της πορείας στους δρόμους του χωριού.
Ο τελετουργικός αποχαιρετισμός του Φλεβάρη αποτελεί διαβατήρια τελετουργία, μέσω της οποίας οι άνθρωποι της υπαίθρου, εξαρτώμενοι, καθώς ήσαν, από μιαν αγροτο-κτηνοτροφικού τύπου παραγωγή και φοβούμενοι κάθε πιθανή βλαπτική επιβουλή εναντίον της, επιζητούσαν να εξασφαλίσουν την ευτυχία της νέας περιόδου κατ’ αρχάς, με τον καθαρμό και τον εξαγνισμό του βιωτικού τους χώρου, των σπιτιών και του χωριού τους”.
Πηγή: Βασιλική Χρυσανθοπούλου, Λέκτορας Κοινωνικής Λαογραφίας Πανεπιστημίου Αθηνών.
Για το Dara.gr
Αντωνία Κορδοπάτη
” Όξω Ψύλλοι Ποντικοί”. Καλούμε όλους τους φίλους και επισκέπτες να παρακολουθήσουν τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο οι Δαραίοι υποδέχονται την Άνοιξη. Aκολουθεί γλέντι στη πλατεία του χωριού με παραδοσιακά εδέσματα, χορούς,τραγούδια και τσουκαλόκαφτο.
“Το συγκεκριμένο έθιμο θέλει τον κόσμο να συγκεντρώνεται στην πλατεία του χωριού, κρατώντας στα χέρια τους κουδούνια, τσοκάνια και τροκάνια με λαιμαργιές και ξεκινώντας από ‘κει με τα παιδιά στην κορυφή της πομπής, γυρίζει στους δρόμους και στα σοκκάκια του χωριού χτυπώντας τα κουδούνια και τα τροκάνια, σταματώντας ανά δύο-τρία σπίτια, και απαγγέλλοντας με ρυθμικό σκοπό την εξής μαγική επωδή:
Έξω, ψύλλοι, ποντικοί,
μέσα, Μάρτης και χαρά,
κόψαν του Φλεβάρη την ουρά.
Τα παιδιά περιφέρoνται στο χωριό και εξορκίζοντας τα κακά που επιβουλεύονταν τα σπίτια και την παραγωγή τους καταλήγουν στην κάτω βρύση, στην έξοδο του χωριού, απ’ όπου έδιωχναν συμβολικά και πρακτικά όλα τα επιβλαβή στοιχεία που απειλούν τον κατοικημένο χώρο τους. Για τις “υπηρεσίες” της κάθαρσης του χωριού, οι συμμετέχοντες δεν λάμβαναν κάποιαν αμοιβή.
Όπως και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, στο Δάρα τα παιδιά έδεναν – και δένουν – κόκκινη κλωστή στο χέρι τους, ως προφύλαξη από τον επικίνδυνο Μαρτιάτικο ήλιο. Την κόκκινη αυτή κλωστή, όταν έφτανε η ώρα, την κρεμούν στη σούβλα όπου ψήνεται ο λαμπριάτης, το αρνί του Πάσχα. Αυτή η κλωστή δένεται στον καρπό των συμμετεχόντων στο έθιμο μετά το τέλος της πορείας στους δρόμους του χωριού.
Ο τελετουργικός αποχαιρετισμός του Φλεβάρη αποτελεί διαβατήρια τελετουργία, μέσω της οποίας οι άνθρωποι της υπαίθρου, εξαρτώμενοι, καθώς ήσαν, από μιαν αγροτο-κτηνοτροφικού τύπου παραγωγή και φοβούμενοι κάθε πιθανή βλαπτική επιβουλή εναντίον της, επιζητούσαν να εξασφαλίσουν την ευτυχία της νέας περιόδου κατ’ αρχάς, με τον καθαρμό και τον εξαγνισμό του βιωτικού τους χώρου, των σπιτιών και του χωριού τους”.
Πηγή: Βασιλική Χρυσανθοπούλου, Λέκτορας Κοινωνικής Λαογραφίας Πανεπιστημίου Αθηνών.
Για το Dara.gr
Αντωνία Κορδοπάτη
Δημοσίευση σχολίου