Ξεκινάμε αυτό το εικονικό οδοιπορικό με το φυσικό περιβάλλον, το οποίο όμως είναι ουσιαστικά κοινωνικό γιατί κάθε σπιθαμή του συνδέεται με εμπειρίες, παραστάσεις, αναμνήσεις και δραστηριότητες των κατοίκων. Η Βλαχοκερασιά είναι ένα καταπράσινο χωριό που περιβάλλεται από διάφορα υψώματα, τα οποία προστατεύουν τους κατοίκους από τους ισχυρούς ανέμους, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούν ευκαιρίες για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων. Μετά την είσοδο στο χωριό, αρχίζουμε με μια αεροφωτογραφία ─ πανοραμική άποψη και συνεχίζουμε με την κατάτμηση του χωριού σε τομείς (νότιος, δυτικός κτλ) καθώς το αγναντεύουμε από τους Αγίους Αποστόλους, και καταλήγουμε με τις γειτονιές και τις κατοικίες.
Συμπεριλάβαμε τις γειτονιές και τις κατοικίες για να αναδείξουμε την διαφορετικότητα του δομημένου περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τον εργολάβο, Κώστα Γεωργακλή («Μπαλκανά»), το 90% των κατοικιών στο χωριό είναι πέτρινα, από τα θεμέλια, αν και ένα μεγάλο ποσοστό από αυτά είναι σοβατισμένα. Στα [μη σοβατισμένα] πέτρινα συγκαταλέγονται παλαιές και καινούργιες κατασκευές, όπως θα δούμε. Το υπόλοιπο 10%, αλλά κυρίως τα καινούργια σπίτια, είναι φτιαγμένα από τούβλα και μπετό. Πάντως, όλα έχουν κεραμοσκεπή, όπως και στα περισσότερα χωριά της χώρας. Το Ψηφιακό Μουσείο παρουσιάζει την ποικιλία και πολυχρωμία των κατοικιών, τα παραδοσιακά και τα μοντέρνα, τα κατοικημένα αλλά και τα ακατοίκητα (ερειπωμένα), τα οποία κάποτε στέγαζαν αρχοντικές οικογένειες. Σκοπός μας ήταν να αναδείξουμε τόσο το παραδοσιακό όσο και το μοντέρνο (καθώς και την πρόοδο που έχει σημειωθεί) Πάντως, στην περίπτωση της Βλαχοκερασιάς, σχεδόν όλες οι κατοικίες, ανεξάρτητα από το αρχιτεκτονικό στυλ και ανεξάρτητα από το αν κατοικούνται μόνιμα ή περιστασιακά, έχουν ανακαινιστεί/ανασκευαστεί και εφοδιαστεί με όλο το σύγχρονο εξοπλισμό. Και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην συμβολή των εσωτερικών μεταναστών και των ομογενών.
Κατά την παρουσίαση των κατοικιών, τα μέλη της Επιτροπής προβληματίστηκαν με τη φωτογράφιση του περιβάλλοντος χώρου, και ειδικότερα με τα παρκαρισμένα οχήματα (αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, τζιπ, τρακτέρ κτλ.). Ο Άγγελος Μπιστόλας και η Άννα Μαρτίνου προτιμούσαν να αναδειχθεί η παραδοσιακή ομορφιά των κτισμάτων του χωριού. Ο υπογράφων ανέφερε ότι το υλικό πρέπει ν' απεικονίζει την τρέχουσα πραγματικότητα. Είναι γεγονός ότι τα παλιά υποζύγια (μουλάρια, γαϊδούρια, άλογα) έχουν αντικατασταθεί από τα νέα μέσα μεταφοράς και αγροτικής καλλιέργειας, τα γκαρίσματα και τα χλιμιντρίσματα από τα κορναρίσματα. Τελικά, για λόγους πρακτικούς και ουσιαστικούς, αποφασίσαμε να συμπεριλάβουμε και τον περιβάλλοντα χώρο με τα σύγχρονα μέσα μεταφοράς και παραγωγής, να καταγράψουμε την πραγματικότητα και να καταδείξουμε την «εξέλιξη» του χωριού μας.
Κόντρα στο κύμα του «εκσυγχρονισμού», τρείς συμπατριώτες, ο Άγγελος Μπιστόλας, ο Βασίλης Γ. Στασινός και ο Αλέκος Μήτσιος («Γιαννέλης»), έχουν δημιουργήσει ένα χώρο ─ μια «εστία λαογραφικού ενδιαφέροντος» θα λέγαμε ─ μέσα στην κατοικία τους για την στέγαση και προβολή λαογραφικών συλλογών, οι οποίες περιλαμβάνουν παραδοσιακά αντικείμενα, που παραπέμπουν στα επαγγέλματα των γονέων τους, αλλά και στις ασχολίες γενικά των αγροτών. Τις συλλογές αυτές, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν είτε να τις επισκεφθούν εικονικά, πατώντας στις σχετικές υπερσυνδέσεις της παρούσας θεματικής ενότητας είτε δια ζώσης μετά από συνεννόηση με τους ίδιους.
Εκτός από τις «Εστίες Λαογραφικού Ενδιαφέροντος», η παρούσα θεματική ενότητα περιλαμβάνει και μια σειρά άλλων υπερσυνδέσεων (ποιημάτων, άρθρων, βίντεο κλιπ) οι οποίες παραπέμπουν στο παρελθόν και ζωντανεύουν τις γειτονιές. Αρκετές από αυτές είναι αναδημοσιεύσεις από τη «Φωνή του Χωριού μας» (ΦτΧ) έκδοση του «Συλλόγου Βλαχοκερασιωτών Αττικής». Συγκεκριμένα, οι υπερσυνδέσεις περιλαμβάνουν (1) ένα ποίημα του «Ταπεινού Βλαχοκερασιώτη» (Γιώργου Ζιάκα) «Η Βλαχοκερασιά» (ΦτΧ, Φ-7. 9/1985) (2) ένα ποίημα της Ισμήνης Μάνδρου για την «Παλιά της Γειτονιά» (ΦτΧ, Φ-64 3/2000) (3) ένα άρθρο του Γιώργου Ζιάκα για τα «Γκονέικα» (ΦτΧ, Φ-20, 12/1988) (4) δύο άρθρα του Τάσου Γιαννόπουλου ― «Οδοιπορικό στη Σκιρίτιδα» (ΦτΧ, Φ-87, 12/2005) και «Το Στολίδι του Χωριού» (ΦτΧ, Φ-82, 9/2004) ― τα οποία μας ξεναγούν σε παλιές τοποθεσίες της περιοχής Σκιρίτιδας και μας αποκαλύπτουν τις προσωπικότητες που πέρασαν από την πλατεία στο πλατάνι (π.χ. Αλ. Παπαναστασίου) (5) ένα άρθρο στα ελληνικά και τ’ αγγλικά του Στεφ. Σώτου για το «Όμορφο Χωριό μας» (ΦτΧ, Φ-82, 9/2004) (6) μια επιστολή στη ΦτΧ από τον Γιάννη Ήττουνα για τις συνθήκες μετεγκατάστασης του πατέρα του στη Βλαχοκερασιά (ΦτΧ, Φ-69, 12/1999) και (7) δύο βίντεο κλιπ του υπογράφοντα όπου ένας μπορεί να ακούσει τα κελαηδίσματα κοτσυφιών αηδονιών και χελιδονιών.
Σε ότι αφορά στην ταυτοποίηση των γειτονιών και κατοικιών, και στη διατύπωση των λεζάντων, η Επιτροπή προβληματίστηκε με διάφορες επιλογές. Μια επιλογή, που θα μας εξοικονομούσε χώρο, ήταν να αρκεστούμε στην ταυτοποίηση των γειτονιών (π.χ. «Γκονέικα», «Κοπιτέικα» κτλ.), όμως αυτό δεν ακολουθήθηκε γενικά γιατί έχουν γίνει μετακινήσεις Βλαχοκερασιωτών και επιπλέον είχαμε και εγκατάσταση στο χωριό μας οικογενειών από άλλες περιοχές της χώρας, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πια η ομοιογένεια της συνοικίας. Προχωρήσαμε στην ταυτοποίηση κατοικιών, όταν γνωρίζαμε τους ιδιοκτήτες. Όταν δεν ήμασταν σίγουροι, βάζαμε «οικία των κληρονόμων ή απογόνων του τάδε» (όνομα γονέα) ή «το πατρικό του τάδε» (όνομα των παιδιού). Επειδή δεν είχαμε τη δυνατότητα να διασταυρώσουμε τις ιδιοκτησίες με υποθηκοφυλακεία και κτηματολόγια, και βασιστήκαμε κυρίως στις γνώσεις μελών της Επιτροπής, καλούμε τους ενδιαφερόμενους να μας ενημερώσουν για τυχόν λάθη.
Νίκος Π. ΠετρόπουλοςΣυντονιστής Επιτροπής Ψ. Μ . Β.
Πατήστε εδώ ή στην επάνω εικόνα για μία περιήγηση στο φλίπινγκ μπουκ.
ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΛΑΧΟΚΕΡΑΣΙΑΣ
Δημοσίευση σχολίου