Στο «φως» η εμπιστευτική αλληλογραφία Αθήνας - Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

© www.cnn.gr Ελλάδα

Η εμπιστευτική αλληλογραφία μεταξύ του βρετανικού και του ελληνικού υπουργείουΠολιτισμού για τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποκαλύπτεται σήμερα.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα», οι επιστολές -οι οποίες έρχονται για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας- καταδεικνύουν ότι το Λονδίνο δεν ήταν ποτέ διατεθειμένο να προσέλθει σε διάλογο με την Αθήνα για την επανένωση των Γλυπτών.

Η βρετανική κυβέρνηση επιλέγει να «κρύβεται» πίσω από το Βρετανικό Μουσείο, το οποίο αποκαλεί «νόμιμο ιδιοκτήτη» των αρχαιοελληνικών πολιτιστικών θησαυρών που απέσπασε ο λόρδος Έλγιν, και εμμένει στην αδιάλλακτη στάση της αρνούμενη να συζητήσει το θέμα.

Στις επιστολές που παρουσιάζει η εφημερίφα -η πιο πρόσφατη εστάλη πριν από τρεις μήνες- ο Βρετανός υπουργός Πολιτισμού απορρίπτει το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης να αρχίσει διάλογος για την επιστροφή των Γλυπτών και παραπέμπει στο Βρετανικό Μουσείο για οποιαδήποτε συζήτηση: όχι, όμως, για την οριστική επανένωση τους, αλλά μόνο για να εξεταστεί το ενδεχόμενο του δανεισμού τους, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα παραιτηθεί της διεκδίκησης τους.

© CNN Greece Στο «φως» η εμπιστευτική αλληλογραφία Αθήνας - Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα -1

Πηγή: INTIME/ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ

Οι επιστολές

Στις 10 Αυγούστου 2018, η τότε υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου έστειλε επιστολή στον Bρετανό ομόλογο της Τζέρεμι Ράιτ με την οποία του ζητούσε να προσέλθει σε διάλογο για την επανένωση των Γλυπτών σε διακρατικό επίπεδο, επικαλούμενη πρόσφατη σύσταση επιτροπής της UNESCO για την εντατικοποίηση των προσπαθειών με στόχο την επίτευξη ικανοποιητικής λύσης στο ζήτημα. Συγκεκριμένα, η κυρία Κονιόρδου πρότεινε να πραγματοποιηθεί διμερής συνάντηση εμπειρογνωμόνων στην Αθήνα τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο του 2018.

Η απάντηση της βρετανικής κυβέρνησης ήρθε τέσσερις ολόκληρους μήνες αργότερα, στις 3 Δεκεμβρίου 2018. Εν τω μεταξύ, είχε αλλάξει η ηγεσία στο ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού και, ασφαλώς, είχε παρέλθει η προτεινόμενη ημερομηνία έναρξης του διαλόγου. Την Κονιόρδου διαδέχθηκε η Μυρσίνη Ζορμπά, στην οποία απευθύνεται η επιστολή του Βρετανού υπουργού. Στην επιστολή αυτή απορρίπτεται το ελληνικό αίτημα, καθώς η βρετανική κυβέρνηση δηλώνει... αναρμόδια.

«Η κυβέρνηση της Αυτής Μεγαλειότητας ήταν ανέκαθεν πρόθυμη να συζητήσει αυτό το θέμα με την Ελλάδα σε διακυβερνητικό επίπεδο, στον βαθμό που αυτό είναι αρμόζον», επισημαίνει ο Ράιτ. Κατά τους Βρετανούς το αίτημα για οριστική επιστροφή των Γλυπτών δεν είναι «αρμόζον», συνεπώς αποκλείεται οποιαδήποτε συζήτηση επ' αυτού.

«Όπως είναι πασίγνωστο», συνεχίζει ο Βρετανός υπουργός, «τα Γλυπτά του Παρθενώνα (σ.σ. που βρίσκονται) στο Λονδίνο είναι υπό την ιδιοκτησία και τη νομική ευθύνη των Επιτρόπων (Trustees) του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο λειτουργεί ανεξάρτητα από την κυβέρνηση, και βρίσκονται σε μόνιμη δημόσια έκθεση, σε προβεβλημένη θέση στο Μουσείο, εδώ και 200 χρόνια. Αυτό αναφέρθηκε με σαφήνεια όταν η υπουργός Κονιόρδου συναντήθηκε με τον προκάτοχό μου στο Λονδίνο το καλοκαίρι».

© CNN Greece Στο «φως» η εμπιστευτική αλληλογραφία Αθήνας - Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα -2

Πηγή: INTIME/ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ

Ο Ράιτ αναφέρεται στη συνάντηση που είχε η κ. Κονιόρδου με τον ομόλογο της Ματ Χάνκοκ τον Ιούνιο του 2018, κατά την οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελληνίδα υπουργός κάλεσε τη Βρετανία «να αναθεωρήσει την ξεπερασμένη προσέγγιση της περί ιδιοκτησίας των Γλυπτών». Ωστόσο, σύμφωνα με πηγή που ήταν παρούσα στη συνάντηση, ο Βρετανός υπουργός επανέλαβε τις γνωστές θέσεις περί «νόμιμων τίτλων» κατοχής των Γλυπτών και ανεξαρτησίας του Μουσείου. Ο Χάνκοκ έφυγε από το υπουργείο τον επόμενο μήνα, οπότε τον διαδέχθηκε ο Ράιτ.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Διαφάνεια 1 από 9: Στο «φως» η εμπιστευτική αλληλογραφία Αθήνας - Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Πλήρης οθόνη

1/9 ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ © www.cnn.gr

Στο «φως» η εμπιστευτική αλληλογραφία Αθήνας - Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Στη συνέχεια της επιστολής, ο Βρετανός υπουργός συντάσσεται πλήρως με τη θέση του Βρετανικού Μουσείου ότι τα Γλυπτά δεν θα επιστραφούν στην Ελλάδα. «Οι Επίτροποι πιστεύουν ότι το Βρετανικό Μουσείο είναι το καλύτερο μέρος για να δει κάποιος τα Γλυπτά υπό το πρίσμα της πλούσιας συμβολής τους στην ιστορία ολόκληρης της ανθρωπότητας. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου υποστηρίζει πλήρως τη θέση των Επιτρόπων για τα Γλυπτά».

Κατόπιν, επιχειρεί να διορθώσει την Ελληνίδα υπουργό, η οποία ζήτησε διάλογο με τη βρετανική κυβέρνηση, σημειώνοντας ότι το αίτημα θα έπρεπε να είχε άλλον παραλήπτη: «Η συμμετοχή του Βρετανικού Μουσείου θα ήταν απαραίτητη και, μάλιστα, θα έπρεπε να ηγηθεί οποιασδήποτε ουσιαστικής συνάντησης εμπειρογνωμόνων με αντικείμενο τα Γλυπτά του Παρθενώνα που βρίσκονται στη συλλογή του και, κατά συνέπεια, οι αξιωματούχοι μου (σ.σ.: του υπουργείου) ζήτησαν τη γνώμη του (σ.σ.: του Μουσείου) για την πρόταση της κ. Κονιόρδου».

Ακολούθως, το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης απορρίπτεται πλήρως. «Η άποψη του Βρετανικού Μουσείου είναι ότι εάν αυτή η συνάντηση εμπειρογνωμόνων συγκληθεί για να συζητηθεί η μόνιμη μεταφορά (σ.σ.: των Γλυπτών), δεν μπορεί (σ.σ.: το Μουσείο) να συμμετάσχει σε περαιτέρω συζητήσεις για το θέμα. Η θέση του ως προς αυτό είναι απολύτως σαφής, όπως επίσης και ως προς τις ιστορικές, πολιτιστικές, νομικές και ηθικές διαστάσεις της υπόθεσης, οι οποίες έχουν εξεταστεί εκτενώς τις τελευταίες δεκαετίες».

© CNN Greece Στο «φως» η εμπιστευτική αλληλογραφία Αθήνας - Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα -3

Πηγή: INTIME/ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ

Το μήνυμα των Βρετανών είναι ξεκάθαρο: είμαστε ανοικτοί σε διάλογο μόνο εάν δεχθείτε τα προαπαιτούμενα που θέτουμε, δηλαδή εάν πάψετε να ζητάτε την οριστική επανένωση των Γλυπτών. Ο Βρετανός υπουργός καθιστά σαφές ότι στο μόνο που μπορούν να ελπίζουν οι Έλληνες είναι ο δανεισμός των Γλυπτών και αυτό εφόσον πάψουν να τα διεκδικούν: «Οι Επίτροποι θα εξετάσουν οποιοδήποτε αίτημα δανεισμού και, κατόπιν, επιστροφής οποιουδήποτε μέρους της συλλογής, υπό την προϋπόθεση ότι το ίδρυμα που θα ζητήσει το δάνειο θα αναγνωρίσει το Βρετανικό Μουσείο ως ιδιοκτήτη (σ,σ. των Γλυπτών) και ότι θα τηρηθούν οι συνήθεις όροι δανεισμού».

«Ταπείνωση»

«Θέλουν να μας ταπεινώσουν. Όχι μόνο αρνούνται να μας επιστρέψουν τα Γλυπτά, αλλά ούτε καταδέχονται να ανοίξουν διάλογο μαζί μας. Μας κάνουν δε τη "χάρη" να μας δανείσουν κάτι που μας ανήκει, απαιτώντας να αναγνωρίσουμε ότι ανήκει σε αυτούς», είπε στα «Νέα» διπλωματική πηγή. Υπάρχει, όμως, και ο αντίλογος: αξιωματούχος της βρετανικής κυβέρνησης υποστήριξε στο ίδιο μέσο, ότι «εφόσον, κατ' εμάς, τα Γλυπτά μας ανήκουν, θα ήταν αδιανόητο να τα δανείσουμε σε κάποιον που δεν μας αναγνωρίζει ως ιδιοκτήτες. Θα ήταν σαν να του λέμε "πάρ' τα και μην τα επιστρέψεις ποτέ!"».

Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιστολή του Βρετανού υπουργού είχε εξοργίσει την ηγεσία του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού, όχι μόνον επειδή απέρριπτε την ελληνική πρόταση, αλλά και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι απεστάλη με καθυστέρηση τεσσάρων μηνών, κάτι που είχε εκληφθεί ως «έλλειψη σεβασμού». Έτσι, η κ. Ζορμπά επέλεξε να καθυστερήσει την απάντηση της, η οποία τελικά εστάλη στις 30 Μαΐου 2019. Στην επιστολή της προς τον Ράιτ, επισημαίνει ότι «για εμάς, η επιστροφή και η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα παραμένει σταθερή αξίωση» και καλεί τους Βρετανούς να αναλογιστούν την «πολιτιστική ευθύνη τους απέναντι τόσο στην Ιστορία όσο και στην ηθική τάξη» και να προσέλθουν σε έναν «ειλικρινή και καλοπροαίρετο διάλογο χωρίς προαπαιτούμενα». Μέχρι σήμερα, η βρετανική κυβέρνηση δεν έχει ανταποκριθεί θετικά στο αίτημα αυτό,

Σε επιστολή που απέστειλε προς τον Βρετανό υπουργό Πολιτισμού στις 10 Μαΐου 2019, η πρόεδρος της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα Τζάνετ Σούζμαν απηύθυνε έκκληση προς τη βρετανική κυβέρνηση να προσέλθει σε διάλογο, αφήνοντας τις «ψεύτικες δικαιολογίες» και «δείχνοντας σεβασμό στον Παρθενώνα και τα Γλυπτά του». Είναι αξιοσημείωτο ότι στην απαντητική επιστολή που έλαβε (10 Ιουνίου 2019), η οποία υπογράφεται από τη Βρετανίδα υφυπουργό Πολιτισμού Ρεμπέκα Πάου, αναπαράγεται σχεδόν αυτούσια η επιστολή του Ράιτ προς τη Ζορμπά. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό. Η εφημερίδα εξέτασαν επιστολές της βρετανικής κυβέρνησης που έχουν σταλεί τα τελευταία 15 χρόνια σε διάφορες επιτροπές ανά τον κόσμο για την επανένωση των Γλυπτών, οι οποίες παρουσιάζουν τεράστιες ομοιότητες. Σε κάποιες περιπτώσεις, ολόκληρες παράγραφοι αναπαράγονται πιστά. Μόνιμη επωδός των Βρετανών είναι ότι δεν μπαίνουν σε διάλογο για την επιστροφή των Γλυπτών, παραπέμποντας στο Βρετανικό Μουσείο για υποβολή αιτήματος δανεισμού.

© CNN Greece Στο «φως» η εμπιστευτική αλληλογραφία Αθήνας - Λονδίνου για τα Γλυπτά του Παρθενώνα -4

Πηγή: INTIME/ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ

Το «σχέδιο»

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι επιστολές αυτές αποκαλύπτουν σε όλη του την έκταση το «σχέδιο» των Βρετανών ώστε τα Γλυπτά να μην επιστραφούν ποτέ στην Αθήνα: α) αρνούνται πεισματικά να συζητήσουν το θέμα σε κυβερνητικό επίπεδο, πετώντας το μπαλάκι στο Βρετανικό Μουσείο, β) απορρίπτουν κατηγορηματικά το ενδεχόμενο μόνιμης επιστροφής, ακόμη και τον διάλογο για αυτό το θέμα, γ) δέχονται να συζητήσουν μόνο το ενδεχόμενο δανεισμού, αλλά εφόσον η Αθήνα αναγνωρίσει ότι «νόμιμος ιδιοκτήτης» των Γλυπτών είναι το Βρετανικό Μουσείο, γνωρίζοντας καλά ότι η Ελλάδα, διαχρονικά, απορρίπτει αυτόν τον ισχυρισμό.

msn