Τα συνολικά 9 ενεργειακά, ιδιοκτησιακά, πολεοδομικά και τεχνικά δικαιολογητικά και μελέτες, που απαιτούνται για την υποβολή αίτησης στην πλατφόρμα του «Ηλέκτρα» ορίζει η κοινή υπουργική απόφαση, που δημοσιεύεται στο ΦΕΚ μαζί με τον Οδηγό του προγράμματος, για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων του δημοσίου και ΟΤΑ, με συνολικό προϋπολογισμό 640 εκατ. ευρώ.
Από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που έθεσε σε λειτουργία την πλατφόρμα του προγράμματος από τη Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2022 και μέχρι εξαντλήσεως του προϋπολογισμού των 640 εκατ. ευρώ, ταυτόχρονα με την κοινή υπουργική απόφαση και το συνοδευτικό παράρτημα Οδηγό εκδόθηκαν, με τη μορφή ερωτήσεων απαντήσεων Οδηγίες για τη συμμετοχή στο «Ηλέκτρα», οι οποίες διευκρινίζουν τους βασικούς κανόνες συμμετοχής στο πρόγραμμα και θέματα σχετικά με το «ιδιοκτησιακό καθεστώς-νομιμοποίηση» και τη «χρηματοδότηση και επιλεξιμότητα δαπανών» (δημοσιεύονται ακολούθως).
Σύμφωνα με τον Οδηγό και τις οδηγίες του ΥΠΕΝ για το πρόγραμμα, κατά το πρώτο στάδιο υποβολής ένταξης αίτησης, προκειμένου ο δικαιούχος να δεσμεύσει προϋπολογισμό και το κτίριο να καταστεί επιλέξιμο απαιτούνται μεταξύ των άλλων δικαιολογητικά σεισμικής επάρκειας, απόδειξης νομιμότητας του κτιρίου, πρόσφατο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α ΠΕΑ) και έκθεση Ενεργειακού Ελέγχου, τα οποία υποβάλλονται μαζί με Τεχνική Μελέτη των προτεινόμενων επεμβάσεων σε στάδιο προμελέτης.
Αγκάθι τα αυθαίρετα κατηγορίας 5
Στην αιχμή των εξελίξεων, όπως επισημαίνουν τεχνικοί παράγοντες έρχεται η απόδειξη νομιμότητας των κτιρίων. Απαίτηση του προγράμματος «Ηλέκτρα», η οποία φέρνει αντιμέτωπο μεγάλο πλήθος κτιρίων του δημοσίου και των δήμων, (όπως μεταξύ πολλών άλλων σχολεία, νοσοκομεία, πολιτιστικά κέντρα, γραφεία υπηρεσιών ακόμη και δημαρχεία), τα οποία έχουν ανεγερθεί ή και έχουν γίνει προσθήκες, χωρίς οικοδομικές άδειες. Πρόκειται για κτίρια, τα οποία κατατάσσονται στην κατηγορία αυθαιρέτων 5, για τα οποία, –τουλάχιστον προς το παρόν αλλά και παρά τις υποσχέσεις και δεσμεύσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας ούτε στο ορατό μέλλον- δεν υπάρχει δυνατότητα να τακτοποιηθούν. Για τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5, από το Νοέμβριο του 2021, με εξαιρέσεις για συγκεκριμένες περιπτώσεις (κτίρια ΕΤΑΔ, τραπεζών από πλειστηριασμούς, κληρονομίες, σε οριοθετημένες πληγείσες περιοχές από φυσικές καταστροφές κ.α.), οι οποίες ακολούθως νομοθετήθηκαν απαγορεύτηκε η τακτοποίηση, χωρίς πρόβλεψη για την αντιμετώπιση τους τόσο γενικά όσο και σε ειδικές περιπτώσεις, όπως πχ τώρα για την ενεργειακή αναβάθμιση τους μέσω του «Ηλέκτρα».
Διμελείς επιτροπές μηχανικών για προσεισμικούς ελέγχους
Παράλληλα στα βασικά δικαιολογητικά για την αίτηση και την ένταξη στο «Ηλέκτρα» είναι το «Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου, που πιστοποιεί ότι το προτεινόμενο κτίριο δεν παρουσιάζει ανεπαρκή σεισμική ικανότητα». Όπως σημειώνεται στις Οδηγίες του προγράμματος «σύμφωνα με τη νομοθεσία αντισεισμικής προστασίας, ο προσεισμικός έλεγχος διενεργείται σε κάθε επίπεδο διοικητικής δομής της χώρας (Πρόγραμμα «Καλλικράτης») από τους Φορείς που έχουν την ευθύνη της λειτουργίας και ασφάλειας των κτιρίων και εγκαταστάσεων που υπάγονται στην κατηγορία των Δημοσίων και κοινωφελών κτιρίων. Ο έλεγχος των κτιρίων γίνεται από διμελείς επιτροπές μηχανικών, εκ των οποίων ο ένας τουλάχιστον πρέπει να είναι Πολιτικός Μηχανικός. Για κάθε κτίριο που ελέγχεται, συμπληρώνεται ένα Δελτίο Προσεισμικού Ελέγχου Κτιρίων».
Φορείς του δημοσίου και δήμοι λοιπόν θα πρέπει να οργανώσουν και να επιταχύνουν τους προσεισμικούς ελέγχους των κτιρίων τους για συμμετοχή στο «Ηλέκτρα». Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητες να γίνουν μικρές η και μεγάλες τεχνικές επεμβάσεις στα κτίρια, καθώς όπως υπογραμμίζουν τεχνικοί παράγοντες δεν είναι αποδεκτό να δαπανηθούν χρήματα του δημοσίου και της ευρωπαϊκής ένωσης για ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων, που δεν πληρούν προϋποθέσεις στατικής επάρκειας.
Προσεισμικός έλεγχος και νομιμοποίηση αυθαιρέτων λοιπόν είναι από τα βασικά «κλειδιά» για την ένταξη στο «Ηλέκτρα» αλλά και από τους επικρατέστερους λόγους, για τους οποίους μεγάλο πλήθος δημοσίων κτιρίων, ιδίως από τα μεγαλύτερα, παλαιότερα και πιο ενεργοβόρα, ενδέχεται να μείνουν εκτός του προγράμματος.
Οδηγίες για αίτηση και δικαιολογητικά
Ειδικότερα στον Οδηγό του προγράμματος «Ηλέκτρα» σχετικά με την υποβολή της αίτησης και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά προβλέπονται τα ακόλουθα:
Οι υποψήφιοι Δικαιούχοι υποβάλλουν τις Αιτήσεις Ένταξης στην πλατφόρμα του πληροφοριακού συστήματος στην ιστοσελίδα hlektra.gov.gr.
Η διαδικασία υποβολής της Αίτηση Ένταξης θα ολοκληρώνεται σε δύο στάδια. Κατά το πρώτο στάδιο υποβολής, ο υποψήφιος δικαιούχος θα αιτείται και θα δεσμεύει προϋπολογισμό, αφού αναρτήσει τα δικαιολογητικά που θα καθιστούν επιλέξιμο το/τα κτίριο/α της Αίτησης. Ενώ κατά το δεύτερο στάδιο υποβολής, θα αναρτώνται συμπληρωματικά όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
1° Στάδιο Αίτησης – Δικαιολογητικά:
Ο υποψήφιος Δικαιούχος θα συνδέεται στην πλατφόρμα του πληροφοριακού συστήματος με τους μοναδικούς κωδικούς taxis, που αφορούν στο Α.Φ.Μ. του νομικού του προσώπου. Κατόπιν, θα αναρτάται από το χρήστη το δικαιολογητικό έγγραφο, το οποίο θα αποδεικνύει την εξουσιοδότηση που έχει από τον υποψήφιο Δικαιούχο για την υποβολή της Αίτησης Ένταξης. Αυτόματα, ο χρήστης λαμβάνει μοναδικούς κωδικούς για τη δημιουργία προφίλ στην πλατφόρμα του πληροφοριακού συστήματος, με σκοπό να προβεί στην Αίτηση Ένταξης.
Αφού ο χρήστης εκκινήσει την Αίτηση Ένταξης δηλώνει:
– τα στοιχεία του υποψήφιου Δικαιούχου,
– τη Μέθοδο Υλοποίησης (Ανάθεση Δημόσιας Σύμβασης του ν. 4412/2016 (Α’ 147), ή Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης των ν. 3855/2010 (Α’ 95) και ν. 4342/2015 (Α’ 143) όπως ισχύει)
– το ποσοστό επιδότησης,
και αναφορικά με το/τα κτίριο/α
– το χαρακτηριστικό όνομα,
– την πολεοδομική χρήση,
– τη διεύθυνση,
– τον αριθμό παροχής ρεύματος και
– την ωφέλιμη επιφάνεια, για κάθε κτίριο
– τη συνολική επιφάνεια, για κάθε κτίριο
Αφού δηλωθούν τα ανωτέρω στοιχεία, θα αναρτώνται τα κάτωθι δικαιολογητικά:
Δικαιολογητικά 1ου Σταδίου Αίτησης
| Α/Α | Δικαιολογητικά |
| 1 | Έγγραφα Ιδιοκτησιακού Καθεστώτος |
| 2 | Νομιμοποιητικά Έγγραφα Κτιρίου/ων |
| 3 | Αποδεικτικό Έγγραφο ή βεβαίωση ότι κάθε κτίριο (υποέργο) δεν είχε χαρακτηριστεί ότι υπόκειται σε καθεστώς ριζικής ανακαίνισης |
| 4 | Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου |
| 5 | Τεχνική Μελέτη |
| 6 | Στοιχεία Αρμοδιότητας του υποψήφιου Δικαιούχου για την Αίτησης Ένταξης |
| 7 | Απόφαση του αρμόδιου οργάνου για την Αίτηση Ένταξης |
| 8 | Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Π.Ε.Α.) |
| 9 | Τελευταία Έκθεση Ενεργειακού Ελέγχου (Α’ ενεργειακός έλεγχος) |
Αναλυτικά για τα 9 δικαιολογητικά σημειώνονται τα ακόλουθα:
1.Στοιχεία που τεκμηριώνουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς του προτεινόμενου κτιρίου. Σε περίπτωση που το προτεινόμενο κτίριο ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης αλλά η επικαρπία ανήκει στον Δικαιούχο τότε αρκεί η σύμφωνη γνώμη του ψιλού κύριου. Σε περίπτωση που το προτεινόμενο κτίριο δεν είναι ιδιόκτητο, απαιτείται η ύπαρξη παραχωρητηρίου, για διάστημα τουλάχιστον 12 ετών από την ημερομηνία έναρξης υποβολής των αιτήσεων, καθώς και δήλωση του ιδιοκτήτη με την οποία βεβαιώνει ότι: (α) έχει λάβει γνώση και συμφωνεί με την υποβολή της πρότασης από τον υποψήφιο Δικαιούχο, (β) συμφωνεί με την εκτέλεση των προτεινόμενων εργασιών για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.
2.Στοιχεία νομιμότητας βάσει της οικοδομικής άδειας ανέγερσης. Στην περίπτωση που ο φορέας του κτιρίου δε διαθέτει οικοδομική άδεια, ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση του κτιρίου, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι το εν λόγω κτίριο υφίσταται νόμιμα.
3.Έγγραφο που θα αποδεικνύει ότι στο προτεινόμενο κτίριο δεν έχουν πραγματοποιηθεί οικοδομικές εργασίες και αντικατάσταση τεχνικών συστημάτων (μετά την έναρξη ισχύος του ΚΕΝΑΚ), ή / και βεβαίωση ότι στο προτεινόμενο κτίριο οι εργασίες που εκτελέστηκαν δεν χαρακτηρίζουν το κτίριο ότι υπόκειται σε καθεστώς ριζικής ανακαίνισης (με ανάλυση αυτού σύμφωνα με την σχετική ΥΑ υπολογισμού της ριζικής ανακαίνισης).
4.Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου, που πιστοποιεί ότι το προτεινόμενο κτίριο δεν παρουσιάζει ανεπαρκή σεισμική ικανότητα.
5.Τεχνική Μελέτη των προτεινόμενων επεμβάσεων σε στάδιο προμελέτης.
6.Στοιχεία (όπως κανονιστικές αποφάσεις, καταστατικά φορέων) που τεκμηριώνουν ότι ο υποψήφιος Δικαιούχος έχει την αρμοδιότητα υποβολής της Αίτησης Ένταξης του προτεινόμενου έργου.
7. Απόφαση του αρμόδιου οργάνου του υποψήφιου Δικαιούχου για την Αίτηση Ένταξης στο Πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ», με την οποία επιπλέον θα αποδέχεται τους όρους της παρούσας Πρόσκλησης και θα καθορίζει τη Μέθοδο Υλοποίησης των προτεινόμενων επεμβάσεων (υλοποίηση μέσω Ανάθεση Δημόσιας Σύμβασης του ν. 4412/2016 (Α’ 147), ή μέσω Σύμβασης Ενεργειακής Απόδοσης των ν. 3855/2010 (Α’ 95) και ν. 4342/2015 (Α’ 143) όπως ισχύει). ). Η εν λόγω απόφαση δεσμεύει τον υποψήφιο Δικαιούχο μετά την έκδοση της Απόφασης ένταξης για τη συνομολόγηση του Επενδυτικού Δανείου με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
8.Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ), το οποίο πρέπει να έχει εκδοθεί μετά την έναρξη ισχύος του ΚΕΝΑΚ και να ανταποκρίνεται στην υφιστάμενη κατάσταση του κτιρίου. Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει να τεκμηριώνεται ότι το προτεινόμενο κτίριο, μετά την ολοκλήρωση των επεμβάσεων, να κατατάσσεται κατ’ ελάχιστον στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Β’, σύμφωνα με το άρθρο 10 του ΚΕΝΑΚ και να εξασφαλίζουν τουλάχιστον 30% εξοικονόμηση ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας που απαιτείται για τις ανάγκες των τεχνικών συστημάτων που εξυπηρετούν το κτίριο, όπως και μείωση των εκπομπών CO2, τουλάχιστον κατά 30%.
9.Τελευταία έκθεση Ενεργειακού Ελέγχου, (Α’ ενεργειακός έλεγχος), σύμφωνα με το άρθρο 10 του 4342/2015, όπως ισχύει και με τις σχετικές οδηγίες και τα υποδείγματα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στο στάδιο αυτό δηλώνεται, βάσει της Τεχνικής Μελέτης η οποία συντάχθηκε σύμφωνα με τον ενεργειακό έλεγχο, το ποσό στο οποίο αφορά η Αίτηση. Κάθε Αίτηση δεσμεύει το ποσό, το οποίο τεκμηριωμένα (από την προμελέτη) αιτείται, μέχρις εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός που θα αιτηθεί σε αυτό το στάδιο δε δύναται να προσαυξηθεί σε καμία περίπτωση.
Οδηγίες ΥΠΕΝ με τη μορφή ερωτήσεων απαντήσεων
Mε τη μορφή ερωτήσεων απαντήσεων Οδηγίες για τη συμμετοχή στο «Ηλέκτρα», οι οποίες διευκρινίζουν τους βασικούς κανόνες συμμετοχής στο πρόγραμμα και θέματα σχετικά με το «ιδιοκτησιακό καθεστώς-νομιμοποίηση» και τη «χρηματοδότηση και επιλεξιμότητα δαπανών».
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΗΛΕΚΤΡΑ» ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΙΡΙΑΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩ ΤΗΣΕΙΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α. ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Α.1. Ποιοι είναι οι δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος «ΗΛΕΚΤΡΑ»;
Δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος «ΗΛΕΚΤΡΑ» είναι αποκλειστικά δημόσιοι φορείς και πιο συγκεκριμένα οι φορείς που κάνουν χρήση των κτιρίων του καταλόγου κτιρίων της παρ. 1, του άρθρου 7, του Ν. 4342/2015, που είναι ιδιόκτητα και καταλαμβανόμενα από την Κεντρική Δημόσια Διοίκηση, οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτοί ορίζονται στην παρ. 1, του άρθρου 14, του Ν. 4270/2014, και προσδιορίζονται από το Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), καθώς και οι συμπράξεις αυτών.
Οι δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος εξειδικεύονται στις ακόλουθες τέσσερις (4) βασικές κατηγορίες πολεοδομικών χρήσεων:
1.Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας (νοσοκομεία, κέντρα υγείας, γηροκομεία κ.λπ.)
2.Εκπαίδευσης (ΑΕΙ, σχολεία κ.λπ.)
3.Γ ραφείων (εγκαταστάσεις γραφείων, διοικητήρια κ.λπ.)
4.Λοιπών Χρήσεων Κτιρίων (κλειστές αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι μουσείων, εκκλησιαστικών ιδρυμάτων, πολιτιστικών εκδηλώσεων κ.λπ.).
Α.2. Σε ποιες περιοχές εφαρμόζεται το Πρόγραμμα και σε τι μέγεθος κτιρίων;
Το Πρόγραμμα αφορά στο σύνολο της χώρας. Οι επεμβάσεις αφορούν σε κτίρια με ωφέλιμη επιφάνεια άνω των 500 m2 ανά αίτηση. Εξαίρεση από αυτή την προϋπόθεση για τις αιτήσεις ισχύει στις εξής περιπτώσεις (όπου πληθυσμός, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα προσωρινά στοιχεία της τελευταίας απογραφής – έτους 2021: δείτε εδώ:
-Δήμων με πληθυσμό κάτω των 40.000 κατοίκων.
-Νησιωτικών Δήμων κάτω των 20.000 κατοίκων.
-Δήμων που ανήκουν σε λιγνιτικές περιοχές, ως ρήτρα δίκαιης μετάβασης, αλλά και σε περιοχές που πλήγηκαν από τις πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2021 (συγκεκριμένα, Δήμοι που εντάσσονται στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας, Εύβοιας και Αρκαδίας).
Στις παραπάνω περιπτώσεις, οι επεμβάσεις πρέπει να αφορούν σε κτίρια με ωφέλιμη επιφάνεια άνω των 300 m2 ανά αίτηση.
Α.3. Τι ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας θα πρέπει να επιτυγχάνεται με τις προτεινόμενες επεμβάσεις;
Τα κτίρια που εντάσσονται στο Πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» θα πρέπει μετά τις επεμβάσεις να κατατάσσονται κατ’ ελάχιστο στην κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Β, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), με επίτευξη, κατ’ ελάχιστο, 30% εξοικονόμησης ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας που απαιτείται για τις ανάγκες των τεχνικών συστημάτων που εξυπηρετούν το κτίριο και 30% μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η εξοικονόμηση και η μείωση, αντίστοιχα, υπολογίζονται τόσο με βάση τα ΠΕΑ όσο και με τους ενεργειακούς ελέγχους.
Α.4. Οι επεμβάσεις για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από συστήματα ΑΠΕ είναι επιλέξιμες στο Πρόγραμμα;
Η επιδότηση επεμβάσεων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (για κατανάλωση/ συμψηφισμό) από συστήματα ΑΠΕ (Φ/Β, ανεμογεννήτριες κ.ά.), προκειμένου να επιτευχθεί περαιτέρω εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας, είναι επιλέξιμη εφόσον σωρευτικά:
i. έχουν ολοκληρωθεί οι βασικότερες δυνατές επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο κτίριο (κέλυφος, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κ.λπ.), σύμφωνα με τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ),
ii. αποδεδειγμένα αναβαθμίζεται το κτίριο τουλάχιστον στην ενεργειακή κλάση Β, παράλληλα με επίτευξη, κατ’ ελάχιστον, 30% εξοικονόμησης ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας που απαιτείται για τις ανάγκες των τεχνικών συστημάτων που εξυπηρετούν το κτίριο και 30% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η συνεισφορά τους. Η εξοικονόμηση πρέπει να 2 επιτυγχάνεται τόσο με τα ΠΕΑ όσο και με τους ενεργειακούς ελέγχους,
iii. η σκοπιμότητά τους τεκμηριώνεται επαρκώς από σχετική ανάλυση κόστους – οφέλους,
iv. δεν προκύπτει οικονομική δραστηριότητα από πώληση ηλεκτρικής ενέργειας.
Σημειώνεται ότι τα συστήματα ΣΗΘΥΑ δεν απαιτούν τα σημεία (i) και (ii).
Α.5. Ποια είναι η διάρκεια του Προγράμματος, ποιο είναι το ύψος της χρηματοδότησης και πώς κατανέμεται;
Το Πρόγραμμα υλοποιείται έως την 31η Δεκεμβρίου 2025, με δυνατότητα παράτασης. Ο συνολικός προϋπολογισμός της Δημόσιας Δαπάνης ανέρχεται σε 640 εκ. €. Το «ΗΛΕΚΤΡΑ» συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, από πόρους του ιδίου και πόρους προερχόμενους από δανειακή σύμβαση μεταξύ αυτού και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, καθώς και από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος κατανέμεται στις ακόλουθες κατηγορίες χρήσεων κτιρίων: Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας 80 εκ. €, Εκπαίδευσης 160 εκ. €, Γραφείων 280 εκ. €, Λοιπών Χρήσεων Κτιρίων 70 εκ. €, Κτιρίων της παρ. 1, του άρθρου 7, του Ν. 4342/2015 50 εκ. €.
Α.6. Υπάρχει η δυνατότητα παροχής βοήθειας στην τεχνική μελέτη;
Δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Πρόσκληση. Οι επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας θα υλοποιηθούν σύμφωνα με τη νομοθεσία περί Δημοσίων Συμβάσεων. Στην περίπτωση, δε, που ο δυνητικός δικαιούχος δεν διαθέτει την απαιτούμενη διαχειριστική επάρκεια για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων έργων και μελετών, κατά το άρθρο 44 του Ν. 4412/2016, οφείλει να προσκομίσει απόφαση από το αρμόδιο συλλογικό του όργανο για την ανάληψη των καθηκόντων της Αναθέτουσας Αρχής από τεχνική υπηρεσία άλλου φορέα (Φορέας Υλοποίησης) και να συνυποβάλει τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Υλοποίησης και το σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ των δύο φορέων.
Β. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ – ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ
Β.1. Ποια έγγραφα είναι αποδεκτά για απόδειξη του ιδιοκτησιακού καθεστώτος; Για παράδειγμα, ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ από το ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ επαρκεί;
Κατ’ αρχήν, το απόσπασμα περιγραφικής και χωρικής βάσης επαρκεί για όσες περιοχές έχουν κτηματολόγιο, χωρίς όμως να αποκλείεται και η υποβολή συμπληρωματικών εγγράφων, εάν κριθεί απαραίτητο. Στις άλλες περιπτώσεις (στις περιοχές που δεν έχουν κτηματογραφηθεί μέχρι σήμερα), θα πρέπει να προσκομίζεται ο τίτλος κτήσης της ιδιοκτησίας, μετεγγραμμένος στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο, και πιστοποιητικά βαρών και διεκδικήσεων από το αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο.
Β.2. Στην περίπτωση σχολείων που η ιδιοκτησία ανήκει σε τρίτους [Κτιριακές Υποδομές (ΚΤΥΠ) A.E.] και ο Δήμος έχει τη χρήση των ακινήτων, αρκεί η σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη (ΚΤΥΠ) ή χρειάζεται παραχωρητήριο;
Σε περίπτωση που το προτεινόμενο κτίριο δεν είναι ιδιόκτητο, απαιτείται η ύπαρξη παραχωρητηρίου για διάστημα τουλάχιστον 12 ετών από την ημερομηνία έναρξης υποβολής των αιτήσεων, καθώς και δήλωση του ιδιοκτήτη με την οποία βεβαιώνει ότι:
i. έχει λάβει γνώση και συμφωνεί με την υποβολή της πρότασης από τον δυνητικό δικαιούχο,
ii. συμφωνεί με την εκτέλεση των προτεινόμενων εργασιών για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.
Β.3. Στην περίπτωση των σχολείων, με δεδομένο το ιδιοκτησιακό καθεστώς (ΚΤΥΠ: ιδιοκτήτης, Δήμος: χρήστης ακινήτου), την αίτηση στο Πρόγραμμα την υποβάλει ο Δήμος ή η ΚΤΥΠ;
Στην περίπτωση των σχολικών κτιρίων, οι Δήμοι μπορούν να υποβάλουν την αίτηση μόνο εφόσον διαθέτουν παραχωρητήριο και συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις (απάντηση στο ερώτημα Β.2), διαφορετικά την αίτηση θα πρέπει να υποβάλει η ΚΤΥΠ Α.Ε., ως ιδιοκτήτρια κατά πλήρη κυριότητα, η οποία αποτελεί Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και περιλαμβάνεται στο σχετικό Μητρώο.
B.4. Με ποια έγγραφα τεκμηριώνεται το ιδιοκτησιακό καθεστώς του προτεινόμενου κτιρίου;
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς του προτεινόμενου κτιρίου τεκμηριώνεται ως ακολούθως:
– Για τις περιοχές που έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Κτηματολόγιο:
Πρέπει να προσκομίζεται το απόσπασμα περιγραφικής και χωρικής βάσης, χωρίς όμως να αποκλείεται και η υποβολή συμπληρωματικών εγγράφων, εάν κριθεί απαραίτητο.
Για τις περιοχές που δεν έχουν κτηματογραφηθεί:
Πρέπει να προσκομίζεται ο τίτλος κτήσης της ιδιοκτησίας, πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο, καθώς επίσης και πιστοποιητικά βαρών και διεκδικήσεων από το αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο. Τα έγγραφα αυτά προσκομίζονται και σε περίπτωση που έχει λάβει χώρα η «προανάρτηση» του Κτηματολογίου, καθώς οι εγγραφές δεν έχουν καταστεί ακόμη οριστικές.
B.5. Ποια έγγραφα προσκομίζονται σε περίπτωση που το κτίριο δεν ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στον δικαιούχο φορέα;
-Σε περίπτωση που η ψιλή κυριότητα ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης διαφορετικό από τον δικαιούχο, αλλά η επικαρπία ανήκει στον δικαιούχο, τότε αρκεί η σύμφωνη γνώμη του ψιλού κυρίου, η οποία αποδεικνύεται με υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου του, φέρουσα το γνήσιο της υπογραφής του ή εκδοθείσα μέσω gov.gr.
-Σε περιπτώσεις μίσθωσης/παραχώρησης πρέπει να προσκομίζεται το μισθωτήριο και η δήλωση καταχώρισής του στη σχετική εφαρμογή της ΑΑΔΕ ή η απόφαση παραχώρησης (παραχωρητήριο), τα οποία θα πρέπει να βρίσκονται σε ισχύ για διάστημα τουλάχιστον 12 ετών από την ημερομηνία έναρξης υποβολής των αιτήσεων, καθώς και δήλωση του ιδιοκτήτη με την οποία βεβαιώνει ότι:
i. έχει λάβει γνώση και συμφωνεί με την υποβολή της πρότασης από τον δυνητικό δικαιούχο,
ii. συμφωνεί με την εκτέλεση των προτεινόμενων εργασιών για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.
Το μισθωτήριο ή το παραχωρητήριο θα πρέπει να έχουν περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και να είναι νομίμως μεταγραμμένα στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο/Κτηματολογικό Γραφείο. Η μεταγραφή αποδεικνύεται με την προσκόμιση σχετικού πιστοποιητικού μεταγραφής.
B.6. Ποια έγγραφα προσκομίζονται για την απόδειξη της νομιμότητας του κτιρίου;
Για την απόδειξη της νομιμότητας του προτεινόμενου κτιρίου θα πρέπει να προσκομίζεται:
-Οικοδομική άδεια
-Απόφαση νομιμοποίησης αυθαιρέτου ή Απόφαση Εξαίρεσης Υφιστάμενου Κτίσματος από την Κατεδάφιση.
Σε περίπτωση διαπίστωσης, από τα έγγραφα που θα προσκομισθούν, τυχόν νομικών κωλυμάτων/αβεβαιότητας ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς ή ως προς τη νομιμότητα του κτίσματος, το ΚΑΠΕ επιφυλάσσεται να ζητήσει την προσκόμιση οποιουδήποτε άλλου εγγράφου κριθεί απαραίτητο για την άρση των τυχόν αβεβαιοτήτων.
Γ. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑ ΔΑΠΑΝΩΝ
Γ.α. Ίδια συμμετοχή
Γ.α.1. Πώς τεκμηριώνεται η ίδια συμμετοχή;
Η ιδία συμμετοχή τεκμηριώνεται με απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τον τρόπο κάλυψής της και με την οποία θα εγγράφεται το εν λόγω ποσό στον προϋπολογισμό του Φορέα.
Γ.β. Ποσοστά επιδότησης
Γ.β.1. Επιδότηση και χρηματοδότηση καλύπτουν από κοινού το 50% του συνολικού προϋπολογισμού;
Για τον δικαιούχο η χρηματοδότηση θεωρείται μη επιστρεπτέα, δηλαδή έχει τη μορφή επιδότησης. Το ποσοστό επιδότησης ορίζεται στο 50% και μπορεί, υπό ορισμένους όρους και προϋποθέσεις, να ανέλθει μέχρι το 95% της επιλέξιμης δημόσιας δαπάνης. Συγκεκριμένα:
-Σε περίπτωση που με τις επεμβάσεις το κτίριο χαρακτηρίζεται ότι υπόκειται σε καθεστώς ριζικής ανακαίνισης (σύμφωνα με την με αριθμό ΥΠΕΝ/ΔΕΠΕΑ/6949/72/28.1.2019), ή επιτευχθεί ενεργειακή κατηγορία Β+, τότε το ποσοστό επιδότησης αυξάνεται κατά 10% (συνολικά 60%).
-Εφόσον επιτευχθεί συνδυαστικά ενεργειακή κατηγορία Β+ και το κτίριο χαρακτηρίζεται ότι υπόκειται σε καθεστώς ριζικής ανακαίνισης, τότε το ποσοστό επιδότησης αυξάνεται κατά 20% (συνολικά 70%).
-Στα κτίρια του καταλόγου κτιρίων της παρ. 1 του άρθρου 7 του Ν. 4342/2015, που είναι ιδιόκτητα και καταλαμβανόμενα από την κεντρική δημόσια διοίκηση, εφόσον συνδυαστικά επιτευχθεί ενεργειακή κατηγορία Β+ και χαρακτηρίζονται ότι υπόκεινται σε καθεστώς ριζικής ανακαίνισης, τότε το ποσοστό επιδότησης αυξάνεται κατά 35% (συνολικά 85%).
-Σε κάθε περίπτωση, στα ανωτέρω ποσοστά προστίθεται ένα επιπλέον 10% στην επιδότηση, εάν επιλεγεί η Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης ως χρηματοδοτικό σχήμα.
Επισημαίνεται πάντως ότι ως άνω όριο για την επιλεξιμότητα των προτεινόμενων επεμβάσεων ορίζεται το ποσό του 1,50 ευρώ (€) ανά μονάδα εξοικονομούμενης πρωτογενούς ενέργειας ετησίως (kWh/έτος).
Γ.β.2. Η ποσόστωση του 15% για τις ΑΠΕ ισχύει και στην περίπτωση που εγκαθίστανται ως μέσο θέρμανσης ή ψύξης;
Είναι επιλέξιμες, σε ποσοστό μέχρι 15% του συνολικού προϋπολογισμού του έργου, οι δαπάνες για συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειες (ΑΠΕ) καθώς και για έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας. Ως εκ τούτου, το εν λόγω ποσοστό δεν ισχύει σε περίπτωση εγκατάστασης συστημάτων θέρμανσης-ψύξης.
Γ.ν. Επιλεξιμότητα δαπανών
Γ.γ.1. Έστω ότι ένας Δήμος εντάσσει στο Πρόγραμμα ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού €1.000.000 με ποσοστό επιδότησης 70% επί του έργου, δηλαδή εγκρίνεται να πάρει από το πρόγραμμα €700.000 και να συμμετάσχει με €300.000 ίδιους πόρους. Μετά τον διαγωνισμό προκύπτει έκπτωση 30% και ο συμβατικός προϋπολογισμός του έργου είναι τελικά €700.000. Ο Δήμος θα λάβει όλο το ποσό των €700.000 από το Πρόγραμμα, σύμφωνα με την απόφαση ένταξης, ή η έκπτωση του 30% θα εφαρμοστεί και στο ποσό της επιδότησης, με αποτέλεσμα αυτή να μειωθεί ανάλογα;
-Κάθε αίτηση δεσμεύει το ποσό που τεκμηριωμένα (από την προμελέτη) αιτείται, μέχρις εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός που θα αιτηθεί στο 1ο Στάδιο της Αίτησης στο Πρόγραμμα, δεν δύναται να προσαυξηθεί σε καμία περίπτωση.
-Η χρηματοδότηση των έργων που εντάσσονται στο Πρόγραμμα πραγματοποιείται σε ποσοστό του επιλέξιμου προϋπολογισμού τους.
-Το ποσοστό επιδότησης που ορίζεται παραμένει σταθερό κατά την υλοποίηση των έργων που εντάσσονται στο Πρόγραμμα.
-Η τελική επιλεξιμότητα των δαπανών από την υλοποίηση των ενταγμένων έργων θα επιβεβαιωθεί με την έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης μετά το πέρας των επεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι ο Δήμος θα επιδοτηθεί κατά το ποσοστό που έχει αρχικά επιλεγεί, για το ποσό των δαπανών που θα κριθούν επιλέξιμες μετά την ολοκλήρωση των επεμβάσεων ενεργειακής βελτίωσης και με ανώτατο όριο το ποσό που αρχικά έχει δεσμευθεί βάσει της προμελέτης που υποβλήθηκε κατά το αίτημα ένταξης στο Πρόγραμμα.
Γ.γ.2. Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) που κατέχει ιδιόκτητο κτίριο, μπορεί να αναθέσει απευθείας σε ανεξάρτητο μελετητή την προετοιμασία και την υποβολή της πρότασης (την προετοιμασία Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, την υποβολή του φακέλου πρότασης Χρηματοδότησης, Προμελέτης, το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, τον Ενεργειακό Έλεγχο, την Εκπόνηση Μελετών Εφαρμογής των σχετικών έργων καθώς και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες) στο «ΗΛΕΚΤΡΑ»; Απαιτούνται ειδικά μελετητικά πτυχία;
Το Πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» δεν προβλέπει κάποιο ειδικό καθεστώς αναθέσεων δημοσίων συμβάσεων. Αποτελεί εσωτερικό ζήτημα του Νομικού Προσώπου ο τρόπος με τον οποίο θα προβεί στις δέουσες αναθέσεις, εφαρμόζοντας την γενικώς ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 4412/2016) και τα απαραίτητα μελετητικά πτυχία, ανάλογα με την κατηγορία μελέτης.
Δ. ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑ ΚΤΙΡΙΩΝ – ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΕΡΓΩΝ
Δ.1. Μία Ιερά Μονή που λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, έχει δικαίωμα ένταξης στο πρόγραμμα;
Δυνητικοί δικαιούχοι του Προγράμματος «ΗΛΕΚΤΡΑ» είναι οι φορείς που κάνουν χρήση των κτιρίων του καταλόγου κτιρίων της παρ. 1, του άρθρου 7, του Ν. 4342/2015, που είναι ιδιόκτητα και καταλαμβανόμενα από την Κεντρική Δημόσια Διοίκηση, οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτοί ορίζονται στην παρ. 1, του άρθρου 14, του Ν. 4270/2014, και προσδιορίζονται από το Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), καθώς και οι συμπράξεις αυτών. Συνεπώς, η Ιερά Μονή, που λειτουργεί ως ΝΠΔΔ, εμπίπτει πράγματι στους δυνητικούς δικαιούχους του Προγράμματος. Θα πρέπει όμως η χρήση του κτιρίου να περιλαμβάνεται στις κατηγορίες πολεοδομικών χρήσεων που δίδονται στην απάντηση στην ερώτηση Α.1, σύμφωνα με τις οποίες, κτίρια εκκλησιαστικών ιδρυμάτων είναι επιλέξιμα, ενώ, εξ αντιδιαστολής, κτίρια χρησιμοποιούμενα ως χώροι λατρείας δεν είναι επιλέξιμα.
Δ.2. Μπορούν οι Δήμοι και τα ΝΠΔΔ να υποβάλουν περισσότερα από ένα αιτήματα ή επιτρέπεται μόνο μία υποβολή;
Υπάρχει η δυνατότητα να είναι επιλέξιμο ένα ή και περισσότερα κτίρια του ίδιου φορέα σε μία αίτηση, αρκεί να έχουν χρήση της ίδιας κατηγορίας. Κάθε κτίριο αποτελεί ένα υποέργο και, εξ αυτού, κάθε αίτηση ένταξης περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα υποέργα. Συνεπώς, ο Φορέας μπορεί να υποβάλει περισσότερες από μία αιτήσεις και σε κάθε αίτηση μπορούν να περιληφθούν ένα ή και περισσότερα κτίρια, που έχουν όμως πολεοδομική χρήση ίδιας κατηγορίας, όπως αυτές οι κατηγορίες δίδονται στην απάντηση της ερώτησης Α.1.
Δ.3. Μπορεί ένας Δήμος να επιλέξει στην πρότασή του κτίρια διαφορετικών χρήσεων (π.χ. σχολεία, αθλητικές εγκαταστάσεις κ.λπ.);
Κάθε αίτηση ένταξης περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα υποέργα. Κάθε κτίριο αποτελεί ένα υποέργο και όλα εντάσσονται στην ίδια βασική κατηγορία πολεοδομικών χρήσεων. Σε κάθε περίπτωση, το σύνολο των αιτήσεων κάθε Φορέα (καθώς και των ΝΠΔΔ που υπάγονται σ’ αυτόν), αθροιστικά, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% του συνολικού διαθέσιμου προϋπολογισμού, ανά βασική κατηγορία πολεοδομικών χρήσεων κτιρίου. Ο Δήμος, ωστόσο, μπορεί να υποβάλει όσες αιτήσεις επιθυμεί, με την κάθε αίτηση να περιέχει ένα ή περισσότερα κτίρια (ως υποέργα), τα οποία θα είναι ίδιας κατηγορίας.
Ε. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ
Ε.α. Προσεισμικός έλεγχος
Ε.α.1. Η διενέργεια Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου και η συμπλήρωση του αντίστοιχου δελτίου για το 1ο Στάδιο της Αίτησης στο Πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» μπορεί να γίνει από ιδιώτη μηχανικό ή από δημόσια υπηρεσία και εάν ναι, από ποια;
Σύμφωνα με τη νομοθεσία αντισεισμικής προστασίας, ο προσεισμικός έλεγχος διενεργείται σε κάθε επίπεδο διοικητικής δομής της χώρας (Πρόγραμμα «Καλλικράτης») από τους Φορείς που έχουν την ευθύνη της λειτουργίας και ασφάλειας των κτιρίων και εγκαταστάσεων που υπάγονται στην κατηγορία των Δημοσίων και κοινωφελών κτιρίων. Ο έλεγχος των κτιρίων γίνεται από διμελείς επιτροπές μηχανικών, εκ των οποίων ο ένας τουλάχιστον πρέπει να είναι Πολιτικός Μηχανικός. Για κάθε κτίριο που ελέγχεται, συμπληρώνεται ένα Δελτίο Προσεισμικού Ελέγχου Κτιρίων. Στα ζητούμενα δικαιολογητικά πρέπει να υποβληθεί αντίγραφο του Δελτίου Προσεισμικού Ελέγχου για το/τα κτίριο/α που ζητείται η ένταξή τους στο Πρόγραμμα.
Ε.α.2. Το Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου πρέπει να υπογραφεί από τον ΟΑΣΠ πριν την υποβολή;
Στα απαιτούμενα δικαιολογητικά του «1ου Σταδίου Αίτησης» πρέπει να υποβληθεί αντίγραφο του Δελτίου Προσεισμικού Ελέγχου που διενεργήθηκε από τον Φορέα που έχει την ευθύνη της λειτουργίας και ασφάλειας των κτιρίων και εγκαταστάσεων στη διοικητική ενότητα της χώρας όπου βρίσκεται το κτίριο ή τα κτίρια της Αίτησης. Στον ΟΑΣΠ αποστέλλονται τα Δελτία Προσεισμικού Ελέγχου μετά τη συγκέντρωσή τους ανά διοικητική ενότητα της χώρας και δεν συνυπογράφονται από αυτόν.
Ε.β. Διαχειριστική επάρκεια
Ε.β.1. Απαιτείται ο δικαιούχος ΝΠΔΔ να διαθέτει διαχειριστική επάρκεια (π.χ. ISO 9001/2015);
Στην περίπτωση που ο δυνητικός δικαιούχος δεν διαθέτει την απαιτούμενη διαχειριστική επάρκεια για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων έργων και μελετών κατά το άρθρο 44 του Ν. 4412/2016, οφείλει να προσκομίσει απόφαση από το αρμόδιο συλλογικό του όργανο για την ανάληψη των καθηκόντων της Αναθέτουσας Αρχής από τεχνική υπηρεσία άλλου φορέα (Φορέας Υλοποίησης) και να συνυποβάλει τη σύμφωνη γνώμη του Φορέα Υλοποίησης και το σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ των δύο φορέων.
Ε.γ. Σχέδιο Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων – ΣΕΑΚ
Ε.γ.1. Μπορεί η αίτηση ένταξης ενός ΟΤΑ στο Πρόγραμμα να υποβληθεί (1ο Στάδιο Αίτησης) χωρίς το ΣΕΑΚ (εφόσον δεν έχει εκπονηθεί), προκειμένου να δεσμευτεί το ποσό και το ΣΕΑΚ να υποβληθεί στη συνέχεια (2ο Στάδιο Αίτησης);
Η αίτηση του φορέα μπορεί να υποβληθεί και θα ολοκληρωθεί το «1ο Στάδιο Αίτησης – Δικαιολογητικά», δεσμεύοντας το ποσό που αιτείται και είναι σύμφωνο με τις προϋποθέσεις του Προγράμματος. Στο «2ο Στάδιο Αίτησης – Δικαιολογητικά», σε περίπτωση που ο αιτών ΟΤΑ δεν έχει ετοιμάσει το ΣΕΑΚ, θα δεσμεύεται εγγράφως για την τήρηση των οριζόμενων στην παρ. 12 του άρθρου 7 του Ν. 4342/2016.
Η ΚΥΑ και ο Οδηγός του “ΗΛΕΚΤΡΑ” στο ΦΕΚ δείτε εδώ
Νομιμοποίηση αυθαιρέτων και προσεισμικός έλεγχος «κλειδιά» για το «Ηλέκτρα» - ECOPRESS
Δημοσίευση σχολίου