το ολοσέλιδο άρθρο του με τίτλο "Μπαταρίες λιθίου η άγνωστη απειλή για την Αρκαδία" που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ" ( 10/12/2022)
Η Πράσινη Ανάπτυξη έχει κι αυτή τις δικές της γκρίζες ζώνες. Οι χιλιάδες άδειες παραγωγού για ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά και αποθήκες ηλεκτρικής ενέργειας που εκδίδει η ΡΑΕ από το 2021 δεν προδικάζουν έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο. Αντίθετα, εξαρτούν την απεξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα σε υλικά ιδιαίτερα επιβαρυντικά για το περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων.
Ιδιαίτερα το τρίτο στοιχείο του πράσινου παζλ, άγνωστο μέχρι πρότινος, οι αποθήκες ηλεκτρικής ενέργειας που αδειοδοτούνται στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι για ηλεκτροχημική αποθήκευση κοινώς μπαταρίες λίθου.
Μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου 2022 έχουν δοθεί 277 άδειες για όλη την Ελλάδα από τις οποίες οι 21 στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Ειδικότερα, εφτά στο νομό Κορινθίας, πέντε στο νομό Λακωνίας και εννέα στο νομό Αρκαδίας ισχύος 438MW*, 544MW και 900MW αντίστοιχα. Από τα 900MW (δύο στη Δόριζα, δύο στο Κορύθιο, ένα στη Παλιόχουνη και τέσσερα στη Μεγαλόπολη) της Αρκαδίας τα 300MW θα εγκατασταθούν σε δασώδη περιοχή δύο πάρκα δίπλα στα σπίτια ενός μικρού χωριού της Αρκαδίας, στη Δόριζα, της δημοτικής ενότητας Βαλτετσίου του δήμου Τρίπολης. Ένα μικρό χωριό επιβαρυμένο ήδη με ανεμογεννήτριες από το 2004, φωτοβολταϊκό πάρκο από το 2008, δύο υποσταθμούς και δύο γραμμές υψηλής τάσης. Έτσι οι αποθήκες ηλεκτρικής ενέργειας ακριβώς απέναντι από τα σπίτια του χωριού και σε απόσταση αναπνοής έρχονται να συμπληρώσουν το παζλ και εκδιώξουν αυτούς που επένδυσαν στα σπίτια του χωριού για μια ήσυχη ζωή μέσα στη φύση. Επιπλέον η εγκατάσταση θα ισοπεδώσει ένα λόφο 40 στρεμμάτων κατάφυτο από πουρνάρια.
Στις μπαταρίες αυτές θα εισάγονται και θα εξάγονται ανά τέσσερις με έξι ώρες 1000 MWh, δηλαδή η ενέργεια που καταναλώνει μια κωμόπολη 350 κατοίκων σε διάστημα ενός χρόνου. Και μπορεί οι μεν ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά να έχουν οπτική όχληση και να δημιουργούν περιβαλλοντικά προβλήματα στην πανίδα και τη φύση των βουνών, η ηλεκτροχημική όμως αποθήκευση έχει επιπλέον και την επικινδυνότητα λόγω της ισχυρής τοξικότητας των υλικών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή των συσσωρευτών λιθίου. (π.χ. ανθρακικό προπυλένιο, διμεθοξυαιθάνιο κλπ)
Οι κίνδυνοι
Η ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να αποθηκευτεί σε μπαταρίες, αλλά οι μπαταρίες χρησιμοποιούν χημικές αντιδράσεις από απλό θειϊκό οξύ αρχικά μέχρι οργανικά οξέα οι τελευταίας τεχνολογίας μπαταρίες λιθίου . Η τεχνολογία των χημικών μπαταριών έχει μεν βελτιωθεί, αλλά η ιδέα ότι μπορεί να εξομαλύνει τις διακυμάνσεις των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για εβδομάδες και μήνες παραμένει μη ρεαλιστική. Για παράδειγμα, ένα εκατομμύριο τόνοι μπαταριών αυτοκινήτων Tesla (150 GW) δεν μπορούσαν να τροφοδοτήσουν το ηλεκτρικό δίκτυο του Ηνωμένου Βασιλείου (45 GW) για περισσότερο από μία ή δύο ώρες. Επιπλέον, η ικανότητα των μπαταριών να παρέχουν ενέργεια γρήγορα είναι εγγενώς επικίνδυνη. Είναι πιθανό να υπάρξουν σοβαρά ατυχήματα μπαταρίας στο μέλλον και δεν είναι σαφές ότι έχει δοθεί αρκετή προσοχή σε αυτό.
Το λίθιο, όπως και το ασβέστιο, ανήκει στα αλκαλικά μέταλλα, που σημαίνει ότι καίγεται και με το νερό φτάνοντας σε θερμοκρασία 600oC. Για το λόγο αυτό οι μπαταρίες πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασία κάτω των 60οC που σημαίνει ισχυρά συστήματα ψύξης.
Ένας κεραυνός, μία δασική φωτιά, ένας σεισμός αλλά κυρίως το ανθρώπινο λάθος ή αβλεψία στη συντήρηση όλων αυτών των συστημάτων δεν αποκλείεται να προκαλέσει την ανάφλεξη των μπαταριών όπως συνέβη τον Ιούλιο του 2021 στο Victoria Big Battery μερικά χιλιόμετρα έξω από τη Μελβούρνη στην Αυστραλία. Εκεί, επί τρεις ημέρες, 150 πυροσβέστες ψύχανε τις διπλανές μπαταρίες για να μη μεταδοθεί η φωτιά και ακολουθήσει έκρηξη μεγέθους της έκρηξης εκείνης που κατέστρεψε τη Βηρυτό. Επιπλέον, λόγω της τοξικότητας των καπνών εκκενώθηκε και μία μεγάλη περιοχή μέχρι τη κωμόπολη Geelong. Άλλο στοιχείο της επικινδυνότητας είναι τα υλικά που θα χυθούν σε περίπτωση θραύσης ενός κοντέινερ τα οποία θα μολύνουν τα περιβάλλοντα χωράφια και τον υδροφόρο ορίζοντα για εκατοντάδες χρόνια.
Όλοι γνωρίζουμε ότι τις μικρές μπαταρίες που χρησιμοποιούμε όλοι τις ανακυκλώνουμε σε ξεχωριστούς κάδους. Η δυνατότητα ανακύκλωσης των τεραστίων ποσοτήτων από τις αποθήκες των ΑΠΕ θα αποτελέσει ένα επιπλέον τεράστιο κόστος που βέβαια κανένας από τους επενδυτές δεν θα θελήσει να αναλάβει. Άρα ή το κράτος θα πρέπει να επενδύσει αυτά τα χρήματα ή να δημιουργηθούν τεράστιες χωματερές συσσωρευτών με προβλήματα μόλυνσης που δεν μπορούμε να φανταστούμε.
Όπως δηλώνει ο Carlos Torres-Diaz - επικεφαλής των αγορών ενέργειας και φυσικού αερίου της Rystad Energy - σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους μέχρι το 2030 η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρειαστεί αποθήκες ισχύος 30GW και το 2050 400GW. Το υψηλό κόστος - υπολογίζεται σε 600 ΔΙΣΕΚΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ € - και η περιορισμένη τεχνική απόδοση αποτρέπουν τις επενδύσεις σε μπαταρίες καθώς οι μπαταρίες μεγάλης κλίμακας είναι ικανές να τροφοδοτούν το σύστημα ισχύος όχι περισσότερο από τέσσερις ώρες.
Χορός εκατομμυρίων
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας το κόστος αγοράς των μπαταριών στη Δόριζα θα είναι περίπου 120 εκατομμύρια €. Ο χρόνος ζωής υπολογίζεται περίπου στα πέντε χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι στα 25 χρόνια που ισχύει η άδεια θα απαιτηθούν τουλάχιστον 4-5 αλλαγές μπαταριών και 600 εκατομμύρια μόνο για την αγορά μπαταριών. Το άλλο πρόβλημα είναι η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση λιθίου με αποτέλεσμα αφενός τη συνεχή αύξηση της τιμής του και την εξάρτηση από τον μεγαλύτερο παραγωγό λιθίου στον κόσμο, την Κίνα.
Τί κάνουν οι άλλες χώρες της ΕΕ; Αξιοποιούν το περίσσευμα της ηλεκτρικής ενέργειας παράγοντας υδρογόνο με ηλεκτρόλυση του νερού και αποθηκεύοντάς το σε δεξαμενές. Όταν χρειαστούν ενέργεια καίνε το υδρογόνο παράγοντας νερό. Η Ελλάδα με τον ορεινό όγκο που διαθέτει θα έπρεπε να επενδύει σε μικρά φράγματα νερού και αντλιοστάσια που θα τα γέμιζαν με το περίσσευμα της ηλεκτρικής ενέργειας. Αντ’ αυτού επιλέγουμε λύσεις ηλεκτροχημικής αποθήκευσης που και τεράστιο κόστος έχουν και μεγάλη επικινδυνότητα για τους ανθρώπους και το περιβάλλον.
Η Μονοπρόσωπη ΑΕ
Το άλλο πρόβλημα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ονομάζεται “Μονοπρόσωπη Α.Ε”. Κάθε εταιρεία που δραστηριοποιείται στα έργα ΑΠΕ δημιουργεί μία Μονοπρόσωπη Α.Ε. για κάθε μία άδεια παραγωγού που παίρνει. Αυτό έχει τα εξής πλεονεκτήματα για τους επενδυτές και μειονεκτήματα για τους κατοίκους και κατ΄ επέκταση στο ελληνικό κράτος. Σε περίπτωση ατυχήματος διώκεται μόνο η μικρή μονοπρόσωπη με το ελάχιστο ίδιο κεφάλαιο και όχι η μητρική εταιρεία. Στη λήξη της σύμβασης των 25 χρόνων η εταιρεία που θα πρέπει να αποκαταστήσει το χώρο που εκμεταλλεύτηκε η μονοπρόσωπη, κηρύσσει πτώχευση κι έτσι στα βουνά παραμένουν τα κουφάρια των ανεμογεννητριών και οι σκελετοί των φωτοβολταϊκών. Τώρα θα μένουν και τα κοντέινερ των μπαταριών σε βουνά και κάμπους. Η φυσική γήρανση των υλικών θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα από την εκροή άκρως τοξικών υλικών στη περιβάλλουσα περιοχή και τον υδροφόρο ορίζοντα χωρίς κανένας να φέρει ευθύνες.
Δημοσίευση σχολίου