Φτιάχνουμε Τριπολιτσιωτικες χυλοπίτες; Η τέχνη και η παράδοση

Πηγή Ασπασία Μπιρμπίλη 

Το καλοκαιρι μίσιασε πια,η ζέστη αρκετή και κάποιες θύμισες έρχονται από μόνες τους.

Τι λέτε; Πάμε μια βολτίτσα ; Οχι πολύ πίσω,ένα τσακ θα κανουμε και να φτάσαμε.

Τι λέτε πάμε να φτιάξουμε τις χυλοπίτες μας;

 Απογευματάκι πιά και βγαίνουν σιγά σιγά οι καρέκλες στο στενάκι μας ,η κυρά Κατερίνη πρώτη ,η κυρά Δήμητρα, η κυρά Γιωργία ,η γιαγιά Βαρβάρα σε λίγο φωνάζει και τη μαμά μου να κατέβει,να έρχεται για λίγο και η κυρά Τούλα από το ταβερνάκι της.

Κανονίζονται αμέσως οι μέρες, που θα πάνε ,ποιές θα μαζευτούν ,πόσες χυλοπίτες θα φτιάξει το κάθε σπίτι.Όσο για τις εργασίες, η κάθε μία στο είδος της...Η γιαγιά στο ζύμωμα ,άλλη στο άπλωμα ,άλλη στα κοψίματα.

Όσο για εμάς τα πιτσιρίκια βγάζαμε ένα ωχ...γιατί ξέραμε τι μας περίμενε.. πρωινό ξύπνημα αχάραγα που έλεγε η γιαγιά.Τα υλικά σχεδόν έτοιμα κι αυτά..Το αλεύρι είχε ήδη αγοραστεί από το μύλο του Κοψαυτόπουλου στον Άγιο Δημήτρη.

Σα να ακουω τη γιαγιά ...Ευταθία,(πάντα το έκοβε το σίγμα) στείλε τα κορίτσια στη Ντοντό για τα αβγά και κανόνισε με τον Πασσιαλή για το γάλα.

Για μένα και τη Ντίνα ,την κολλητούλα μου η βόλτα στην άλλη γειτονιά για τα αβγά ήταν απόλαυση.Η διαδρομή στα στενά δρομάκια της γειτονιάς με τα μικρά φτωχικά σπιτάκια τόσο όμορφη σαν να ταξιδεύεις στα παραμύθια.Μια σακούλα γερή στο ένα χέρι και τα χρήματα σφιχτά στο άλλο,μια δραχμούλα το ζευγάρι τα έχει ,θα μας πει γιαγιά. Και να πείτε ευχαριστώ,μη το ξεχάσετε.

Ελα φτάσαμε...να το σπίτι της Ντοντός. Η κυρά Ειρήνη η κόρη της μας περιμένει,παίρνουμε τ αβγουλάκια μας,πληρώνουμε,την ευχαριστούμε κι επιστροφή στο σπίτι.

Το ίδιο βράδυ ,η ίδια διαδρομή με τη μαμά μου αυτή τη φορά και ένα πλαστικό μπιτόνι στο χέρι φτάνουμε στο σπίτι του Πασσιαλή γιά πρόβειο το γάλα.Χτυπάμε την πόρτα και ανοίγει η Ανδριάνα.. περιμένετε λίγο , στο δρόμο είναι ο Χρήστος ,έρχεται...και πράγματι μέχρι να πούμε δυο κουβέντες εμφανίζεται κουβαλώντας το γάλα.Τι χαρά σε αυτό το σεργιάνι με τη μανούλα μου,πόσος κόσμος να μας χαιρετά,να μαθαίνω για τον καθένα ποιός είναι ,για την οικογένειά του ,να μου δείχνει ένα ένα τα σπίτια.... να μου μιλα για την ιστορία της γειτονιάς!!

Φτάνουμε σιγά σιγά στο σπιτάκι μας

χαρούμενες και οι δύο..όλα έτοιμα για αύριο..

Ξημερώνοντας θα ετοιμαστεί το σπίτι θα αδειάσουν τα κρεβάτια θα στρωθεί όπου υπάρχει ελεύθερος χώρος με καθαρά σεντόνια...Η γιαγιά έχει καθαρίσει το σκαφίδι, κοσκινίζει το αλεύρι, ρίχνει τ αυγά ένα ένα,το γάλα και σιγά σιγά με τα ζαρωμενα και δουλεμένα χεράκια της αρχίζει το ζύμωμα...Πόση δύναμη αυτά τα χέρια...πόση γνώση και πείρα μαζεμένη...Με έβαλε κι εμένα να ζυμώσω ..να μαθαίνεις μου λέει...

Σε λίγο μαζεύεται η γειτονιά .το να χέρι βοηθάει το άλλο λένε όλες ..σήμερα σε σένα αύριο σε μένα....Σε λίγο έρχεται και η γιαγιά Ασπασια από τον Άγιο Ταξιάρχη,άσσος στο άπλωμα και στο κόψιμο,έφτασε και η θεία η Γιωργία να κόψει κι αυτή.

Σε παράταξη οι πλάστες...αλεύρι στο τραπέζι και το ζυμάρι απλώνει σιγά σιγά και γίνεται φύλλο...Η επιτυχία του φύλλου ακούγεται σε κάθε φλαπ φλαπ που κάνει πάνω στο τραπέζι.Κάθε φύλλο έτοιμο ,απλώνεται πάνω στα σεντόνια να ξεκουραστεί και να στεγνώσει...Τώρα είναι η ώρα για ένα καφεδάκι ,κουλουράκια,ψωμοτύρι, κανα μεζεδακι της στιγμής λίγο κουτσομπολιό και πολλά πειράγματα από τη γυναικοπαρέα.

Μπράβο Ευσταθία...ωραίες οι χυλοπίτες σου .. ωραίο χρώμα και το φύλλο αέρας ...φεύγει στο άπλωμα..Μπράβο!!

Σε λίγη ώρα τα φύλλα είναι έτοιμα να κοπούν.Πρώτα μακρόστενες λωρίδες για να κοπούν κι αυτές οριζόντια σε λαζάνια και μετά κάθετα σε χυλοπίτα.

Δυο τρεις λωρίδες μένουν στην άκρη για εμάς τα μικρά να τα τηγανίζουμε σαν δίπλες ..λίγη ζαχαρίτσα από πάνω και να το κερασματάκι μας.

Τα ξύλα κοπής, πάνω στο τραπέζι, τα μαχαίρια έτοιμα κι ακονισμένα παίρνουν φωτιά...το τακ τακ στο κόψιμο σαν μουσική..

Μεσημέρι πια ,η τραπεζαρία κι ένα ντιβάνι γεμίζουν χυλοπίτες και λαζάνια.

Μια μια οι γειτόνισσες θα φύγουν κανονίζοντας το επόμενο μάζεμα σε άλλο σπίτι....Και του χρόνου...καλοφάγωτες εύχονται όλες.

Οι χυλοπίτες θα μείνουν εκεί για δεκαπέντε μέρες να ψηθουν από τον αέρα,θα μπουν στα βαμβακερά λευκά μαξιλάρια και θα μείνουν άλλο τόσο πάνω σε καρέκλες να τις ψήσει και ο ήλιος.

Αγαπημένα πρόσωπα όλες αυτές οι γυναίκες...έχουν φύγει πια από τη ζωή αλλά έχουν μείνει όλες στην καρδιά μας ,με ότι μας έμαθαν και ότι άφησαν πίσω τους για μας.Μάθαμε από αυτές ότι δε χρειάζονται πολλά ..ότι τα απλά και τα λίγα είναι αρκετά.Μάθαμε ότι δίνοντας το χέρι ο ένας στον άλλο προσφέροντας με αγάπη ότι έχεις και ότι μπορείς γίνεται η ζωή μας πιο όμορφη και χαρούμενη...

Ελπίζω αυτή η βόλτα να έριξε λίγες στάλες δροσιάς στο δέντρο του πολιτισμού μας ,σε όλα αυτά που ζήσαμε εμείς και μια ευκαιρία να τα μάθουν οι πιο νέοι και να φροντίσουν τις ρίζες αυτού του δέντρου για να μείνουν γερές και να απλώνουν κι άλλο.