Ο τόνος κονσέρβα είναι δημοφιλής και βολικός στις δίαιτες αδυνατίσματος για διάφορους λόγους, ιδού οι κυριότεροι:
1. Πλούσιος σε Πρωτεΐνες
Στα 100 γρ περιέχει 16-18 γρ πρωτεΐνη, οπότε προφανώς πρόκειται για εξαιρετική πηγή υψηλής ποιότητας πρωτεΐνης, απαραίτητης για τη διατήρηση της μυϊκής μάζας, τη στήριξη του μεταβολισμού και την αίσθηση κορεσμού.
2. Χαμηλός σε Λιπαρά και Θερμίδες
Ο τόνος σε νερό έχει πολύ λίγες θερμίδες (περίπου 100 ανά 100γρ) και είναι χαμηλός σε λιπαρά, γεγονός που τον καθιστά ιδανικό για δίαιτες απώλειας βάρους.
Προσοχή, ο τόνος σε λάδι έχει περισσότερες θερμίδες (διπλάσιες σχεδόν).
3. Ευκολία και Διάρκεια Ζωής
Ο τόνος κονσέρβα είναι έτοιμος προς κατανάλωση και δεν απαιτεί μαγείρεμα. Είναι βολικός για εύκολα και γρήγορα σνακ. Διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς ψυγείο (προσοχή: μετά το άνοιγμα πρέπει να μεταφερθεί σε καθαρό δοχείο, να μη μείνει στην κονσέρβα η οποία μπορεί να οξειδωθεί, και αφού στραγγιστεί καλά από τα υγρά του να οδηγηθεί στο ψυγεία για έως 3-4 ημέρες!)
4. Θρεπτικά Συστατικά
Εκτός από πρωτεΐνες, περιέχει ω-3 λιπαρά οξέα (ειδικά οι κονσέρβες με τόνο σε λάδι), που υποστηρίζουν την υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου.
Είναι πλούσιος σε βιταμίνες και μέταλλα. Θεωρείται πηγή σεληνίου είτε φρέσκος, είτε σε κονσέρβα ο τόνος.
Όμως..
Ο τόνος είναι ένα ψάρι με υψηλή συσσώρευση βαρέων μετάλλων, ειδικά μεγάλες ποικιλίες όπως ο κιτρινόπτερος ή ο μπλε τόνος. Για το λόγο αυτό συστήνεται περιορισμένη κατανάλωση, ειδικά για ευπαθείς ομάδες όπως έγκυες γυναίκες, μικρά παιδιά και θηλάζουσες, ώστε να αποφευχθεί η έκθεση σε υψηλές ποσότητες υδραργύρου.
Πιο συγκεκριμένα, για τον υδράργυρο σε προϊόντα ψαριών, τα όρια στην Ε.Ε. είναι τα εξής:
-για τον τόνο το ανώτατο επιτρεπτό επίπεδο υδραργύρου είναι 1,0 mg ανά κιλό βάρους (1,0 mg/kg).
-για άλλα ψάρια με χαμηλότερη συσσώρευση υδραργύρου, το όριο είναι 0,3 mg/kg.
Οι κονσέρβες τόνου που διατίθενται στην αγορά της Ε.Ε. πρέπει να συμμορφώνονται με το όριο αυτό για να θεωρούνται ασφαλείς για κατανάλωση.
Μια έκθεση από την Ευρωπαϊκή ΜΚΟ “BLOOM” (Οκτώβριος 2024) τάραξε τα νερά. Η “BLOOM” μια οργάνωση που εργάζεται για τη διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των ειδών από άσκοπη καταστροφή, όπως και την αύξηση των κοινωνικών οφελών στον τομέα της αλιείας, εκφράζει την ανησυχία και ορισμένες αντιρρήσεις όσον αφορά την εμπορία τόνου σε κονσέρβα. Θεωρεί ότι ήδη τα πιο υψηλά ανεκτά όρια για τον τόνο αποτελούν lobbying των εταιρειών αλιείας. Λογική
η ανησυχία, καθώς ο υδράργυρος είναι το ίδιο επικίνδυνος για τον ανθρώπινο οργανισμό, είτε προέρχεται από τόνο, είτε από λοιπά αλιεύματα.
Η εν λόγω ΜΚΟ επέλεξε τυχαία 148 κονσέρβες από πέντε ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία) και τις δοκίμασε σε ανεξάρτητο εργαστήριο (Οκτώβριος 2024):
Το 57% του δείγματος υπερέβαινε το μέγιστο όριο υδραργύρου που ορίζεται για τα ψάρια γενικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση (0,3 mg/kg).
Περί ειδών τόνου..
Ορισμένα είδη τόνου θεωρούνται πιο ασφαλή για κατανάλωση σε μορφή κονσέρβας, καθώς τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα υδραργύρου λόγω του μικρότερου μεγέθους και του μικρότερου κύκλου ζωής τους.
1. Τόνος Skipjack (Katsuwonus pelamis)
Πρόκειται για μικρότερο είδος που συσσωρεύει λιγότερο υδράργυρο σε σύγκριση με μεγαλύτερα είδη, όπως ο μπλε τόνος ή ο τόνος με κίτρινα πτερύγια.
2. Tongol Tuna (Thunnus tonggol)
Ένα μικρότερο είδος τόνου που χρησιμοποιείται συχνά για κονσέρβες.
Έχει χαμηλότερη συγκέντρωση υδραργύρου σε σχέση με τα μεγαλύτερα είδη.
Περιεκτικότητα σε υδράργυρο: Χαμηλή, παρόμοια με τον Skipjack.
3. Albacore Tuna (Thunnus alalunga)
Μπορεί να τον συναντήσουμε και ως "white tuna".
Συνήθως έχει ελαφρώς υψηλότερα, αλλά σχετικά ασφαλή επίπεδα υδραργύρου από τον Skipjack.
4. Yellowfin Tuna (Thunnus albacares)
Συνήθως έχει μέτρια επίπεδα υδραργύρου, αν και είναι υψηλότερα από τον Skipjack.
Η επιλογή του ελαφρού τόνου (light) και κατά προτίμηση skipjack με καλάμι είναι η καλύτερη επιλογή για χαμηλή περιεκτικότητα σε υδράργυρο και βιώσιμη επιλογή.
Η κατανάλωση ως 180γρ τόνου/ εβδομάδα θεωρείται ασφαλής, αρκεί να έχουμε κάνει τη σωστή επιλογή τόνου.
Το μπαλάκι έχει πάει και εδώ λοιπόν στον καταναλωτή. Οπότε πέρα από το να διαμαρτυρηθούμε, να οργανωθούμε, προς το παρόν ας κοιτάμε ετικέτες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΜΠΕΡΤΖΕΛΕΤΟΣ
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, MΕd
Μέλος Ομάδας Ειδικών Αθλητικής Διατροφής
Μέλος Ομάδας Ειδικών Νοσοκομειακών Διαιτολόγων
Γρηγορίου Ε’ 29, Τρίπολη
τηλ: 2710 232364
e-mail: bertzeletos@gmail.com
site: www.dbertzeletos.gr
blog:nutripolitics.blogspot.g
Δημοσίευση σχολίου